خانواده سهراب اعرابی خبر منتشر شده در خبرنامه گويا را تکذيب کرد.
در خبر آمده بود که خانواده اعرابی به هنگام ديدار ميرحسين موسوی و زهرا رهنورد مانع حضور يک خبرنگار شدند.
خانواده سهرابی اعلام کردند که شب گذشته هيچ خبرنگاری از خانه اخراج نشده و آن ها تنها مانع از فرد ناشناخته ای شدند که مرتب از شرکت کنندگان عکس می گرفت.

جناب آقای هاشمی رفسنجانی!

گفته شده است که قرار است این هفته نماز جمعه تهران را شما اقامه کنید و پس از چهار هفته سکوت که نمی دانیم چه مصلحتی در پس آن نهفته بوده، دوباره در نماز جمعه تهران حاضر شوید. به همین دلیل ضرورت می دانم مواردی را که به هر دلیل ممکن است لازم به یادآوری باشد، برایتان بگویم تا اگر ذره ای هم اثر داشته باشد، کار خود را کرده باشم.

اشاره می کنم که روزی با فرزندتان مهدی نشسته بودم و درباره شما حرف می زدم. گفت روزی به اتاق کار شما آمده و دیده است که دارید طنزهایی که من علیه تان نوشته ام می خوانید. نقل می کرد که گفته بودید » وقتی اینها منتشر شد عصبانی شدم، ولی حالا که می خوانم می خندم، بامزه است!» مهدی می گفت تا آن زمان، هفت سال قبل 107 طنز علیه شما از من گردآوری کرده بودند. کم و زیادش مراد نیست، آنچه مراد است اینکه آنها را نه برای این نوشته بودم که عصبانی شوید و نه اینکه بخندید، نوشته بودم که مردم بخندند و شما بیشتر به کارهایتان فکر کنید. حالا هم غرضم همین است، به کاری که می خواهید بکنید بیشتر و بیشتر فکر کنید.

آقای هاشمی رفسنجانی!

طنز نوشتن علیه شما کار ساده ای است و دفاع از شما کاری سخت، من این هر دو را کرده ام و هر دو را نیز به یک قصد، اینکه کمک کنم تا شما به عنوان یکی از مهم ترین استوانه های سیاست ایران به مسیر درست تری بروید. گفتنش دشوار است، اما من جزو مدافعان سرسخت شما هستم. علت هم این است که معتقدم سیاستمدار با کیاست جواهری است گرانبها که ما کم داریم، اگر هم داریم در این مانداب و مرداب سیاست کنونی چنانش به لجن کشیده اند که باید هر بار پاکیزه اش کرد و به مردم نشانش داد، اگر مردمان باور کنند.

آقای هاشمی رفسنجانی!

هر آدمی آبرو و حیثیت و منزلت و اعتبارش را برای » روز مبادا» یش ذخیره کرده است. در سن هفتاد و پنج سالگی هستید و با هر حساب که بکنید روز مبادای شما چندان از امروز دور نیست، جمعه شاید روز مبادای شما باشد. شاید همین جمعه روزی باشد که باید ذخیره آبرو و سیاست و کیاست تان را خرج کنید. شاید همین جمعه روزی باشد که لازم بشود که شما چنان با درایت سخن بگوئید که سبزپوشانی که در صورت حضور میرحسین موسوی رئیس جمهور ایران به نماز جمعه می آیند شما را تشویق کنند و به همان که قبلا گفته اید فخر کنید که » افتخار من این است که بیست سال منتخب مردم بوده ام.» آقای هاشمی! شما باید در نماز جمعه از تقلب بزرگ و حق کشی ناجوانمردانه ای که باعث مرگ قریب صد جوان بیگناه و حبس بیش از 1500 تن از بهترین فرزندان این مملکت شد، بگوئید و اعلام کنید که این انتخابات باید تجدید شود. شما باید بگوئید که احمدی نژاد رئیس جمهور ایران نیست و هر روز ماندنش بر سریر قدرت موجب آبروریزی حکومت، بی حیثیتی بیشتر دولت در جهان، بی احترامی به مردم و ریخته شدن خون مردمان پاک توسط اراذل و اوباش حامی احمدی نژاد می شود.

آقای هاشمی رفسنجانی!

ما در بیرون ایران برای تان آبرو گذاشته ایم، من شخصا آشنای فائزه و مهدی و محسن و محمد برادرتان هستم و سالها با آنان کار کرده ام و جز آزاد اندیشی و ایران دوستی و مدیریت قوی و تفکر پیشرو در فرزندانتان چیزی ندیده ام. همان فائزه ای که سالها مخالفان شما با بدترین الفاظ خطابش کرده اند، در حالی که یکی از بزرگترین و داناترین و خدمتگذارترین زنان ایران بود. من می دانم که فائزه سالهای سال درس خوانده و در سختی زندگی کرده و هر ماه در روزنامه زن که ما در آنجا با هم همکار بودیم، برای حفظ روزنامه ای حامی حقوق زنان، از هر قشر و گروهی که بودند، از این و آن پول قرض می کرد تا بتواند از آزادی و دموکراسی دفاع کند و در بزرگی او همان بس که مردم تهران او را به عنوان نماینده دوم خود به مجلس فرستادند و در مجلس تنها زنی بود که از همه زنان دفاع می کرد و نه فقط زنان مسلمان.

همان مهدی که سالها به او گفتند دزد است و رشوه گرفته است و من می دانم که او تلاش می کرد تا در کار خودش در سازمان بهینه سازی همه تلاشش را برای استقلال و پیشرفت ایران می کرد و عشقش این بود که آثار شما را منتشر کند. همان محسن که می گفتند که به اعتبار شخص شما و با رانت خواری به جایی رسیده است، در حالی که من در بلژیک فهمیدم در تمام مدتی که محسن در این کشور زندگی می کرد، بسیار معدود کسان می دانستند که این جوان فرزند شخص دوم یا سوم کشور است و از وقتی به ایران برگشت یا به فکر توسعه تکنولوژیک ایران بود یا به فکر پیشبرد افکار شما.

آقای هاشمی رفسنجانی!

اگر چه در ماجرای منازعات میان اصلاح طلبان و کارگزاران در زمستان 1378 حامیان اصلاح طلبان( از جمله من و اکبر گنجی) رو درروی شما قرار گرفتیم، اما آن کسانی که به شما می گوید غارتگر بیت المال و دولت شما را ام الفساد می داند، محافظه کاران و بخصوص تندورهای طرفدار احمدی نژادند، آن کسی که محسن و مهدی و یاسر را دزد و رشوه گیر خواند، ما نبودیم، بلکه همان محافظه کارانی بودند که با حذف شما و بدنام کردن شما سودای انحصار قدرت را داشتند. آن کسی که فائزه را به بدترین لحن خطاب کردند ما نبودیم، بلکه محافظه کارانی بودند که خود را به هر قیمتی می فروختند.

آن کسی که شما را عامل نفوذ آمریکا و غرب به ایران خواند، ما نبودیم، بلکه محافظه کارانی بودند که حالا تغارشان شکسته است و ماست شان ریخته است؛ نه آبرویی نزد ملت برای شان مانده نه دولت شان نزد روحانیون و مراجع مشروعیت و نه در جهان مقبولیت دارند. حق نیست و برای شما پسندیده نیست که اگر سودای دفاع از دولت غاصب و حکومت جائر دارید، فراموش کنید که همین دولت و همین حکومت خواستار مرگ شما و دستگیری شما و بی آبروئی خاندان شما شد. اگر پنجاه سال قبل امیرکبیر را ملاک حکومتداری تان قرار دادید، حالا پسندیده نیست، در موضع وثوق الدوله و سید ضیاء طباطبایی بنشینید.

آقای هاشمی رفسنجانی!

آن که سبو بشکست و پیمانه ریخت، ما نبودیم. حامیان موسوی و کروبی و خاتمی جز حق خود چیزی نخواستند، آنها نه اغتشاشگرند و نه خواستار شورش اند، آنان براساس قانون در انتخاباتی قانونی شرکت کردند و به شهادت همه اسناد و مدارک، و بخصوص اسناد رسمی وزارت کشور، حق ملت و دولت مردم دزدیده شده است. یا حرف نزنید یا اگر می آئید تا میانداری کنید، بدانید که باید دولت موسوی را به رسمیت بشناسید. اگر بنا باشد که بیائید و بخواهید شکافی را که رهبری کشور با شمشیر خشم خود در حکومت انداخت و با انتخاب احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور، حق ملت را انکار کرد و عدالت خود را زیر سووال برد، بپوشانید، بدانید که ما هرگز شما را نمی بخشیم و خود نیز نمی توانید دیگر در میان این مردم زندگی کنید.

ما اصلاح را می خواستیم، ما رنگ سبز را در عرض یک ماه به عنوان نشانه یک گروه از عدالت خواهان و آزادیخواهان برگزیدیم و به نشانه ای جهانی از معترضین ایرانی بدل کردیم، طرفه آنکه در قرعه کشی وزارت کشور نیز رنگ سبز به نام میرحسین موسوی افتاد، حالا می گویند انقلاب رنگی کرده اید. ما اصلاح می خواستیم و آن را از طریق انتخاباتی سالم و بی طرف می خواستیم. اما وقتی مسوول برگزاری انتخابات، وزیر کشور، مسوول سابق ستاد انتخاباتی رئیس جمهور است، شش عضو شورای نگهبان که باید بی طرف باشند، همگی طرفدار یک نامزد هستند، و رهبری قبل از انتخابات از رئیس جمهور طرفداری کرده و بعد از انتخابات و پیش از تائید سلامت انتخابات توسط شورای نگهبان ریاست جمهوری احمدی نژاد را تبریک گفته است، ما باید چه می کردیم.

آنکه مردمان را عصبانی کرد و به خیابان کشاند، سخنان شخص رهبری بود، او با جانبداری ناحق خود از نامزد مورد علاقه اش و تهدید دیگران به سرکوب ملت، جایی برای اصلاح باقی نگذاشت. محمود احمدی نژاد نیز با خس و خاشاک خواندن بیش از بیست میلیون طرفدار موسوی، بر حسب همه نظرسنجی ها و آمارهای واقعی، مردمان را چنان عصبانی کرد که حالا دیگر آن سبو بشکست و آن پیمانه ریخت. نه کسی بر سر اصلاح حکومتی که خود اولین دشمن اصلاحات است، اصرار می کند و نه حکومت اصلاح را تاب می آورد.

آقای هاشمی رفسنجانی!

ما مطمئنیم که حتی اگر خبرهای تلویزیونی را نشنیده باشید، در این یک ماه از پشت بام خانه ها فریاد » الله اکبر» و » مرگ بر دیکتاتور» و » یا حسین میر حسین» را شنیده اید. ثقل سامعه درد بد دیکتاتورها در روزهای فریاد زدن ملت هاست. من مطمئنم شما صدای انقلاب مردم ایران را شنیده اید، و مطمئنم که شما می دانید که انقلاب ها را نه رهبران رسمی انقلاب ها مانند آیت الله خمینی، بلکه روسای حکومت، مانند شاه می کنند. محمدرضا پهلوی مشکلش این بود که صدای انقلاب ایران را زمانی شنید که دو میلیون نفر مرگ بر شاه را فریاد می زدند، اگر قرار است این حکومت فریاد مرگ بر دیکتاتور دو میلیون نفر را که شب ها صدایشان گوش خدا را هم کر کرده نشنود، چگونه می تواند حکومتداری کند؟ شاه وقتی قول برگزاری انتخابات آزاد را می داد که دیگر مردم به کمتر از تغییر حکومت رضایت نمی دادند. یادتان نرود که تمام الدرم و بلدرم حکومت شاه آخر مرداد 57 آغاز شد و اول مهر 57 تمام شد، به همین سرعت.

آقای هاشمی رفسنجانی!

روز جمعه روز مبادای شماست، شنیده ایم که قرار است میرحسین موسوی به نماز بیاید، اگر او بیاید سبزها هم خواهند آمد و نماز جمعه محل دیدار سیاسی مردم شهر خواهد شد و آنگاه معلوم می شود حرف مردم چیست و تا چه حد مردم از این وضع ناراضی اند. آقای رفسنجانی! مردمی که امروز در خیابان اند، مردمی نیستند که تا شش ماه قبل می دیدیم، آنان که سی سال با هم قهر بودند و به حکومت ریاکارانه احترام می گذاشتند، با حکومت قهر کرده اند و با همدیگر با مهر و نیکی رفتار می کنند. بزرگترین دستاورد مردم ایران در جنبش سبز ایجاد وحدت و یگانگی میان مردمان بود. چادری و بی حجاب، جبهه رفته و کراواتی، مدرن و سنتی، طرفدار کروبی و موسوی، و حتی اکثر کسانی که بخاطر مخالفت با شخص شما به احمدی نژاد رای دادند، چنان با هم مهربان شده اند که هیچ دولتی نمی تواند و نمی توانست چنین وحدتی میان آنان بوجود بیاورد.

آقای هاشمی رفسنجانی!

این گفته را از یک دوست بشنوید، آقای خامنه ای با سخنرانی خود در اولین نماز جمعه پس از انتخابات اعلام کرد که احمدی نژاد را بر سایر نامزدها ترجیح می دهد، دلایل فراوان است و بسیار که انتخابات بر اساس این تمایل رهبری و توسط مشتی کلاهبردار و شرکای نظامی شان برگزار شده است. همان هایی که چهار سال است شما را رهبر مافیا می نامند و به جای اینکه شما را بگیرند، فقط از شما برای بدنام کردن موسوی و دیگران استفاده می کنند. ده سال قبل برایتان لطیفه ای ساخته بودم که » کسی که مصلحت خودش را تشخیص نمی دهد، چگونه می تواند مصلحت یک نظام را تشخیص بدهد؟»

به شخصیت خودتان، طرفداران تان، آن ده میلیون نفری که در انتخابات قبل به شما رای دادند، به ما که بارها از شما حمایت کردیم، به فائزه ای که بدترین اهانت ها را شنید فقط بخاطر اینکه از شادابی و حق زنان دفاع کرده بود، به خانواده محترم تان، به همسر شجاع تان که توی دهن احمدی نژاد زد، احترام بگذارید و خودتان را برای یک مشت زورگوی چماقدار و مخالف ایران و ایرانی خراب نکنید. شما اینقدر وقت ندارید که ده سال یا بیست سال بعد بتوانید اشتباه تان را اصلاح کنید. من به شخصه قول می دهم اگر به نماز جمعه بروید و کوچکترین حرفی علیه جنبش سبز بزنید، یا از آیت الله خامنه ای دفاع کنید، یا از سلامت انتخابات دفاع کنید، تا پایان عمرم علیه تان هجو و هزل و طنز خواهم نوشت و از حق خودم و مردم نخواهم گذشت. ما منتظر هستیم که بیایید و کار درست را بکنید، وگرنه خودتان را عاقبت به شر نکنید. یا به نماز جمعه نیایید، یا اگر می آئید به حقوق ملت تمام و کمال احترام بگذارید.

با احترام و درود بسیار

ابراهیم نبوی

گاردین می‌نویسد حمله به کوی دانشگاه تهران کمی پس از نیمه شب آغاز شد، زمانی که دانشجویان خود را برای خواب آماده می‌کردند. فضای شهر تهران پس از چند روز تظاهرات علیه نتیجه انتخابات ایران متشنج بود. در خوابگاه خیابان کارگر شمالی (امیرآباد) دانشجویان نگران بودند. تعدادی از آنها چند ساعت پيش در جریان حمله پلیس و لباس شخصی‌ها به در اصلی دانشگاه مورد ضرب و شتم قرار گرفته بودند.

به نوشته گاردین و با استناد به گفته دانشجویان، آن چه در این ساعات نیمه شب روی داد به یکی از خشونت‌بار‌ترین حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری بدل شد. نیروهای پلیس و لباس شخصی‌ها ابتدا قفل درها را شکستند و بعد به دانشجویان حمله کردند.

شاهدان به گاردین گفته‌اند: «بیش از صد نفر بازداشت شده و پنج نفر کشته شدند». مقام‌های دولتی هنوز هم چنین حمله‌ای را تکذیب می‌کنند، ولی شهادت افرادی که در محل حضور داشتند داستان متفاوتی را حکایت می‌کند.

یکی از بازداشت‌شدگان این حادثه به گاردین می‌گوید: «ما داشتیم برای خوابیدن آماده می‌شدیم که یک باره صدای شکستن قفل در اتاق‌ها را شنیدیم. من همین افراد را چند ساعت قبل دیده بودم که دانشجویان را کتک می‌زدند، ولی تصور نمی‌کردم که به خوابگاه بریزند. این حمله حتی خلاف قوانین ایران است.»

گاردین می‌نویسد ۴۶ دانشجو به زیرزمین وزارت کشور در خیابان فاطمی و ۸۷ نفر دیگر نیز به بازداشتگاه امنیتی پلیس در خیابان حافظ منتقل شدند. همه دانشجویان می‌گویند که در طول بازداشت با آنها بدرفتاری شده یا مورد شکنجه قرار گرفته‌اند.

گاردین می‌نویسد: «در جریان حمله به کوی دانشگاه تهران پنج نفر کشته شده‌اند، به نام‌های فاطمه براتی، کسری شرفی، مبینا احترامی، کامبیز شعاعی و محسن ایمانی. آنها فردای همان روز بدون اطلاع خانواده در قبرستان بهشت زهرا دفن شدند. اسامی این افراد توسط دفتر تحکیم وحدت تایید شده است.»

شاهدان می‌گویند این پنج نفر بر اثر ضربات مداوم باتوم به ناحیه سر جان خود را از دست داده‌اند. به خانواده‌های آنها گفته شده است که حق برگزاری مراسم یا صحبت در مورد فرزندان خود را ندارند.

گاردین یادآوری می‌کند که طبق قانون ایران اعضای نیروهای نظامی و انتظامی حق ورود به محیط‌های دانشگاهی را ندارند، این مقرراتی است که پس از حادثه حمله به کوی دانشگاه در سال ۷۸ توسط دولت به تصویب رسید.

اما در روزهای ناآرامی پس از انتخابات نیروهای انتظامی و امنیتی توجهی به این مقررات نداشتند و پلیس و لباس‌شخصی‌ها بارها با باتوم و گاز اشک‌آور به محوطه دانشگاه‌ها حمله کرده‌اند. یکی از دانشجویان به خبرنگار گاردین گفته است که در یکی از این حملات یک مامور امنیتی او را به زمین انداخته و زیر مشت و لگد می‌گیرد. سپس به بهانه جستجو برای اسلحه یا موبایل شروع می‌کند به سوء‌استفاده جنسی از این دانشجو.

دانشجوی دیگری می‌گوید ماموران گارد ویژه پلیس با کشیدن دو صف تونلی را در بین خود ایجاد کرده و دانشجویان بازداشتی را مجبور می‌کردند که از این تونل عبور کنند و به هنگام عبور آنها را با باتوم می‌زدند و حتی به کسانی که مجروح بودند رحم نمی‌کردند.

گاردین از قول یکی دیگر از دانشجویان می‌نویسد: «یک بسیجی روی کمرم نشسته بود و می‌گفت: هفت ساله کسی‌رو […]، بچه‌ […]! بذار برسیم، بهت می‌گم باهات چی کار می‌کنم. ما را آزار می‌دادند و ادعا می‌کردند که به آنها یا رهبر توهین کرده‌ایم.»

گاردین از قول شاهدان این حمله می‌نویسد که قبل از انتقال بازداشتی‌ها سر و صورت آنها را با کیسه‌های پلاستیکی پوشانده و آنها را در مقابل ساختمان خوابگاه به صف کرده بودند. یک دانشجو می‌گوید وقتی که به ساختمان وزارت کشور رسیدیم باورم نمی‌شد که در طبقات بالاتر مقامات این دولت، سیاستمداران و مسئولان انتخابات مشغول کار هستند و ما دانشجویان را برای اذیت و شکنجه به زیرزمین همین ساختمان آورده‌اند.

چند ساعت بعد مقداری نان و پنیر برای زندانیان آورده و آن را روز زمین کثیف جلوی آنها می‌گذارند و تهدید می‌کنند که اگر غذا نخورند به شدت تنبیه خواهند شد. یکی از بسیجی‌ها به نام علی با تلفن موبایل از دانشجویان فیلم می‌گرفت و به بازداشتی‌ها دستور می‌داد که فریاد بزنید: «ما خریم.»

گاردین با تکیه به شهادت قربانیان این حمله می‌نویسد مجروحان مداوا نمی‌شدند. به دانشجویی که بر اثر اصابت گلوله پلاستیکی یک چشم خود را از دست داده بود کسی توجه نمی‌کرد. یکی از شاهدان به گاردین می‌گوید: «ما از آنها خواهش می‌کردیم که دو مجروح را به بیمارستان منتقل کنند، ولی آنها می‌گفتند بگذار بمیرند.»

آزار و اذیت دانشجویان ۲۴ ساعت بعد در زمانی به پایان می‌رسد که فرهاد رهبر، رئیس دانشگاه تهران، و علیرضا زاکانی، نماینده مجلس، به دیدار آنها می‌آیند. رهبر به آنها می‌گوید که خود به پلیس اجازه ورود به کوی را داده است، اما چند روز بعد این نکته را انکار می‌کند.

در بازداشتگاه امنیتی پلیس در خیابان حافظ پس از مدتی در داخل سلول‌ها گاز پخش می‌کنند. و بالاخره پس از ۲۴ ساعت اکثر این دانشجویان آزاد می‌شوند. قبل از آزادی به آنها دستور می‌دهند که لباس‌های تمیزی را که پلیس به آن‌ها داده بود بپوشند. یکی از شاهدان به گاردین می‌گوید: «آنها به خیال خود می‌خواستند شواهد دوران بازداشت را پاک کنند. ولی چه چیز می‌تواند نیرومندتر از ۱۳۳ دانشجویی باشد که همه این حوادث را به چشم دیده و عذاب آن‌را کشیده‌اند؟»

رادیوفردا

توسط علیرضا کرمانی

حسین باستانی: اگر طرح مطالبات اجتماعی با قوت ادامه پیدا کند، می‌توان انتظار داشت که ایشان در جاهایی به این نتیجه برسد که آنطور که دلش می‌خواهد کار را پیش ببرد و شاید مجبور باشد تغییر جهت‌هایی بدهد. اما اگر استمرار در پیگیری مطالبات در سطح بدنه اجتماع وجود نداشته باشد، آنچه در چارچوب نهادهای حکومتی بخواهد بگذرد برای آقای احمدی‌نژاد نگران‌کننده نخواهد بود.

یعنی حتی اگر تمام شخصیت‌های محافظه‌کار هم متحد شوند در جهت انتقاد از آقای احمدی‌نژاد، برای او تا زمانی که پشتگرمی به رأس نظام وجود دارد، مشکلی ایجاد نخواهد کرد. در جریان انتخابات که آقای عسگر اولادی برای حمایت از آقای احمدی‌نژاد شروطی قائل شد، آقای احمدی‌نژاد پاسخ داد که احتیاجی به حمایت او ندارد. این شیوه پاسخ آقای احمدی‌نژاد نوع نگاه ایشان را به بقیه محافظه‌کاران می‌رساند.

آیا رأس نظام و آقای احمدی‌نژاد متوجه مطالبات و خواسته‌های اجتماعی نشده‌اند؟

حسین باستانی: آنها متوجه هستند. وزارت کشور که مجری اصلی این تخلفات انتخاباتی است، حداقل می‌داند که مطالبات اجتماعی به کدام سمت است. می‌داند که در این انتخابات مردم به کدام طرف رأی داده‌اند. منتها در شرایطی که احساس کنند که این مطالبه‌خواهی جامعه به صورت حرکت‌های اجتماعی ادامه خواهد یافت، امکان عقب‌نشینی آنها وجود دارد.

ولی اگر به این نتیجه برسند که ولو همه مردم مخالف آنها هستند ولی جامعه برای پیگیری و ابراز این مخالفت کار خاصی انجامی نمی‌دهد، هیچ مشکلی نخواهند داشت به همان صورتی که بوده به کار خود ادامه دهند.

آقای رضوی فقیه به نظر شما نامزدهای معترض این مطالبات را چگونه پیگیری خواهند کرد؟

سعید رضوی فقیه: هر دو نامزد معترض تاکنون به صراحت گفته‌اند که این انتخابات را سالم نمی‌دانند و رئیس جمهوری را هم که معرفی شده، رئیس جمهوری قانون و مشروع نمی‌دانند. اما اینکه چگونه می‌شود این جنبش اجتماعی را هدایت کرد، سازماندهی کرد. تا اینجا آنچه مشخص است آقای کروبی در قالب حزب خودش فعالیت‌های سیاسی خودش را خارج از دایره حکومت برای احیای قانون اساسی که بر آزادی های مدنی تأکید دارد، ادامه دهد. آقای موسوی هم اعلام کرده‌اند که می‌خواهند جمعیتی را برای رهبری این جنبش تشکیل دهند. برای ادامه فعالیت‌های خودش و برای دفاع از قانون اساسی و آزادی‌های مدنی.

نکته دیگر این است که آنها تصمیم گرفته‌اند که فعالیت‌های حزبی و سازمانی خود را با هم هماهنگ کنند و یک جبهه تشکیل دهند. اما مسئله این است که این جنبش و رهبران آن احتیاج به رسانه دارند زیرا در یک جنگ نابرابر با رسانه‌های دولتی قرار دارند. برای اینکه بتوانند با هواداران خود در تماس باشند و دیدگاه‌های خود را مطرح کنند، چاره ای جز این ندارند که رسانه فراگیری داشته باشند که از گزند حذف، توقیف و سانسور در امان باشد. این نمی‌تواند باشد مگر آن رسانه‌ای که آقای کروبی چهارسال پیش تصمیم به راه‌اندازی آن گرفتند ولی بعداً بنا به جهاتی از آن منصرف شدند.

آقای رحمانی، با توجه به توان نیروهای معترض و احزاب اصلاح‌طلب شما فکر می‌کنید الان در چه مرحله‌ای قرار دارند و امکان دسترسی به خواسته‌ها تا چه اندازه در توان نامزدهای معترض و احزاب اصلاح‌طلب و هواداران آنهاست؟

تقی رحمانی: این بستگی دارد به مدیریت و از طرف دیگر به شانس تاریخی ما. مثلاً آیا حاکمیت می‌تواند مانند صدسال گذشته در یک مقطعی همه چیز را یکدست کند؟ یک سری عوامل می‌گوید نه. ما یک انقلاب را از سر گذراندیم، وجود روحانیت شیعه و تنوع و تکثر آنها، وجود جناح‌های قدرتمندی که هنوز در حاکمیت قدرت دارند.

از سوی دیگر روند حاکم را خیلی از گرایش‌های راست تأیید نکرده‌اند. این بر می‌گردد به دو مسئله. یک اینکه آیا آن مطالبه‌محوری و نهادهای مدنی ما ادامه خواهند داد؟ من معتقدم ادامه خواهند داد. یک بخش هم کاندیداهای معترض هستند. توصیه من به آقای موسوی این است که نباید حزب تشکیل دهد. حزب برای او یک فاجعه است. او باید جمعیتی تشکیل دهد از علما، روشنفکران، جریان‌های اصلاح‌طلب و حقوقدان‌های برجسته که آن خواسته‌های مدنی آقای موسوی و کروبی را هماهنگ کنند.

از مهمانان برنامه خواهش می‌کنیم جمع‌بندی خود را به صورت فشرده ارائه دهند.

حسین باستانی: آنچه در این انتخابات روی داد و مهم بود این بود که گذشته از نهادهای موجود حکومتی و سازوکارهایی که معمولاً در انتخابات مورد استفاده قرار می‌گیرد، راه دیگری جلوی جامعه ایرانی باز شد و آن راه جامعه مدنی بود. نوع برگزاری انتخابات، میزان تخلفاتی که صورت گرفته بود و امیدهایی که ایجاد شده بود و ناگهان به یاس انجامید، شوکی به جامعه مدنی وارد کرد که از این به بعد برای همه بازیگران سیاسی روشن شد که روی این فاکتور باید حساب کرد.

سعید رضوی فقیه: من شرایط فعلی جامعه ایران را می‌خواهم با شرایط دانشگاه‌های کشور بعد از صدور حکم اعدام برای دکتر آغاجری مقایسه کنم. وقتی شنیدیم برای آقای دکتر آغاجری توسط دادگاهی در همدان حکم اعدام صادر شده، پس از چند سال رخوت و رکود فعالیت‌های سیاسی و مدنی در دانشگاه‌ها به یکباره شاهد جنبش و خیزش عظیم دانشجویی شدیم.

اعلام نتایج شگفت‌آور انتخابات ۲۲ خرداد هم چنین خیزشی را در سطحی عظیم‌تر در سراسر کشور ایجاد کرد. ماه‌های آینده برای نظام و حکومت، حتی رهبر، ماه‌های دشواری خواهد بود زیرا همه آنها با کاهش مشروعیت و اعتبار مواجه‌اند و این کاهش اعتبار و مشروعیت شرایط دشواری را برای آنها رقم خواهد زد، چه در ارتباط با مردم و چه در روابط فیمابین نهادهای حکومتی جمهوری اسلامی.

مسئله مهم این است که نیروهای اصلاح طلب و آزادیخواه بتوانند از شرایط به وجود آمده استفاده کنند، یعنی نگذارند انرژی رها شده در جامعه به سادگی به هرز برود. برای این منظور هم باید اولاً جنبش مشخصی را با هدفگذاری‌های مشخص (نه بلندپروازانه نه خاکسارانه) در نظر بگیریم و دیگر اینکه این جنبش را بتوانیم سازماندهی کنیم و این نیروی عظیم اجتماعی را در قالب این سازماندهی داشته باشیم.

تقی رحمانی: من اعتقادم این است که بازی تمام نشده و دولت دهم در داخل و خارج با چالش‌های جدی مواجه است. آقای باهنر می‌گوید مذهبی، غیرمذهبی، مسلمان حزب‌اللهی و غیره همه مسئله دارند. آقای قالیباف هم همین را می‌گوید، آقای لاریجانی هم همینطور.

اینها اصلاح‌طلب‌هایی هستند درون حاکمیت. پس یک بحران وجود دارد. این بحران به سادگی با وعده و شعارهای تند حل نمی‌شود. اما برای من مهم این است که آیا آقای کروبی و آقای موسوی، جریان اصلاح‌طلب و جریان‌های آزادیخواه می‌توانند این بار با یک روش مدنی با خواسته‌های خورد به جای خواسته‌های کلان (منتها خواسته‌های خورد تعیین کننده مثل داشتن حق تجمع، حق اعتصاب یا حق تشکلات آزاد، آزادی دگراندیشان) این ادبیات را به شکلی اصولی مطرح کنند و هر اصلی که بشود به آن رسید می‌شود به گام بعدی آن اندیشید. داشتن رسانه‌ای مستقل.

این دیدگاه زمینه‌هایش به وجود آمده است. یک نوع هماهنگی بین داخل و خارج کشور روی به دست آوردن و ساختن دموکراسی به شکل آجر به آجر. این مرحله را تا یک مقداری آمدیم جلو. منتها امکان برگشتش وجود دارد. امکان پشیمانی‌اش وجود دارد ولی چشم‌اندازهای مثبتی هم وجود دارد.

نیمه دوم بازی به نظر من هنوز شروع نشده و می‌تواند تلخی نتیجه انتخابات را پاک کند.

رادیوفردا