بی بی سی: تشنج در تهران در مراسم چهلم کشتهشدگان اخیر
پلیس ایران عصر پنجشنبه ۸ مرداد (۳۰ ژوئیه) در گورستان بهشت زهرا و همچنین در خیابان های مرکزی تهران با معترضان درگیر شده و برای پراکنده کردن آنها از باتوم و گاز اشک آور استفاده کرده است.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی برای بزرگداشت یاد کشته شدگان حوادث اخیر تهران حدود ساعت چهار بعد از ظهر در بهشت زهرا حضور یافتند، اما مأموران پلیس برای آنها محدودیت ایجاد کردند و با عزاداران درگیر شدند.
همچنین هزاران تن از معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران در مصلای تهران و خیابان های اطراف آن تجمع کرده اند و شعارهایی در حمایت از میرحسین موسوی سر داده اند.
در این حال صدها نیروی پلیس ضد شورش در محل حاضر شده و با استفاده از باتوم و گاز اشک آور به متفرق کردن جمعیت پرداخته اند.
گزارش هایی از وقوع تجمع های اعتراضی در میدان ونک، خیابان مطهری، خیابان بهشتی، خیابان حافظ شمالی، خیابان ولیعصر، خیابان زرتشت و خیابان فاطمی منتشر شده است.
پیش تر شاهدان عینی که در بهشت زهرا حاضر بودند، گفتند که آقای موسوی کوشید که بر سر مزار ندا آقاسلطان، دختر جوانی که در جریان اعتراضات روز ۳۰ خرداد تهران کشته شد، حضور یابد، اما مأموران پلیس ضد شورش آقای موسوی را احاطه کردند و در حالی که صدها تن از عزاداران شعار «یا حسین، میر حسین» سر می دادند، او را به اتومبیلش باز گرداندند.
به گفته شاهدان عینی، گروهی از عزاداران اتومبیل آقای موسوی را احاطه کردند و کوشیدند مانع از رفتن آقای موسوی شوند، اما مأموران پلیس به زور راه را باز کردند تا اتومبیل از محل دور شود.
همچنین شاهدان عینی به خبرگزاری فرانسه گفتند که عده ای از عزاداران به سوی گروهی از مأموران پلیس که مهدی کروبی را محاصره کرده بودند، سنگ پرتاب کردند.
ر این حال سحام نیوز، وبسایت رسمی حزب اعتماد ملی (حزب آقای کروبی) نوشته است که هم آقای کروبی و هم آقای موسوی توانسته اند برای لحظاتی بر سر مزار ندا آقاسلطان توقف کنند و فاتحه بخوانند.
پرس تی وی، تلویزیون انگلیسی زبان متعلق به حکومت ایران می گوید بین دو تا سه هزار نفر بر مزار خانم آقاسلطان گرد آمده بودند.
در ویدیویی که از این مراسم در سایت یوتیوب منتشر شده شعارهایی همچون «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم» و «مرگ بر دیکتاتور» شنیده می شود.
خبرگزاری فرانسه به نقل از شاهدان عینی نوشته است که پلیس با باتوم و کمربند با عزاداران برخورد کرده است.
خبرگزاری رویترز هم از بازداشت عده ای از عزاداران توسط نیروهای پلیس خبر می دهد.
پیش تر وکیل مهناز محمدی، مستندساز ایرانی از بازداشت او، جعفر پناهی و رخساره قائم مقامی در بهشت زهرای تهران خبر داده بود.
خانم محمدی، آقای پناهی و خانم قائم مقامی صبح پنجشنبه به همراه تعداد دیگری از فیلمسازان و مستندسازان ایرانی برای گذاشتن گل بر مزار کشته شدگان حوادث اخیر به بهشت زهرا رفته بودند.
مراسم روز پنجشنبه در بهشت زهرا به مناسبت چهلمین روز درگذشت کسانی برگزار شد که در اعتراضات روز ۳۰ خرداد در تهران کشته شدند.
روز ۳۰ خرداد، یک روز پس از آنکه آیت الله علی خامنه ای در نماز جمعه خواستار پایان یافتن اعتراضات خیابانی شد، تعداد زیادی از معترضان به نتیجه دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در اثر برخورد نیروهای نظامی، انتظامی و بسیج کشته، مجروح یا بازداشت شدند.
مقامات ایران تعداد کشته شدگان حوادث آن روزهای تهران را حدود ۲۰ نفر اعلام کردنداما مخالفان دولت می گویند تعداد کشته شدگان بیش از این ها است.
برخی از مسئولان نظامی و انتظامی ایران کشته شدن این افراد را به «اغتشاشگران» نسبت داده اند، اما مخالفان می گویند که نیروهای حکومتی به سوی معترضان تیراندازی می کردند.
رادیو زمانه: درگیری و خشونت در چهلم جانباختگان
به گزارش خبرگزاری فرانسه، هزاران نفر از معترضان ایرانی، روز پنجشنبه، در محل مصلی بزرگ تهران تجمع کردند. نیروهای ضد شورش با پرتاب گاز اشکآور و ضرب و شتم با باتوم و کمربند سعی در پراکنده کردن این جمعیت داشتند.
این تجمع در حالی صورت میگیرد که مقامات جمهوری اسلامی برگزاری مراسم سوگواری در مصلی را ممنوع اعلام کردهاند.
شاهدان عینی در مصلی بزرگ میگویند «در حالی که مأموران میکوشند تا معترضان را متفرق کنند، این معترضان انگشتان خود را به نشانه پیروزی برافراشتهاند.»
بنا بر خبرهای دریافتی، صدها خودرو نیز در سطح شهر بوقهای خود را به نشانه حمایت از میرحسین موسوی و معترضان به صدا درآوردند. بنا بر این خبرها، هزاران نفر از معترضان نیز در حال حرکت در خیابان ولیعصر تهران هستند و در بزرگراه مدرس تهران جمعیت زیادی به چشم میخورد. مأموران در تقاطع خیابانهای مفتح و ولیعصر اقدام به پرتاب گاز اشکآور کردند.
یکی از شاهدان نیز افزودهاست که «برخی از معترضان آشغالدانیهای بزرگ را به آتش کشیدهاند در حالی که نیروهای ضد شورش برای متفرق کردن جمعیت با موتورسیکلت به سوی آنها هجوم میبرند.»
دیگر گزارشها حاکی است که چندین دستگاه اتوبوس فوریتهای پزشکی نیز در نزدیکی مصلی بزرگ تهران مستقر شدهبودند.
این درگیریها در حالی صورت میگیرد که روز پنجشنبه در بهشت زهرای تهران نیز درگیریهای شدیدی جریان داشت.
درگیریها در سطح شهر
بنا بر گزارشهای دریافتی، از ساعات اولیه روز پنجشنبه در خیابان ولیعصر تهران نیز از محدوده تجریش تا چهارراه ولیعصر و همچنین از این چهارراه تا ابتدای خیابان جمالزاده حضور شمار زیادی از مأموران ضد شورش و نیروهای لباس شخصی مشاهده میشد.
نیروهای لباسشخصی حاضر، پیراهنهای سفید و باتومهای رنگی بر دست داشتند.
گزارشها حاکی از درگیریها میان معترضان و ماموران در خیابانهای بهشتی، مطهری، حافظ شمالی، ولیعصر، زرتشت، فاطمی و مناطق اطراف بود. شعارهایی چون «استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی» از جمعیت حاضر در میدان ونک به گوش رسیدهاست.
هر دو سوی خیابان خسروی تهران، محل کشته شدن ندا آقاسلطان نیز در دست صدها تن از نیروهای دولتی بود و از حضور عابران در این خیابان جلوگیری میشد. خبرها حاکی است که سوگواران بهشت زهرا قصد داشتند پس از حضور در گورستان بهشت زهرا به سوی خیابان خسروی حرکت کنند.
صدای امریکا: پلیس با باتون و گاز اشک آور به تظاهر کنندگان در مصلای تهران حمله کرد
شاهدان در ایران می گویند روز پنجشنبه، در حالی که هزاران معترض با نادیده گرفتن دستور دولت در دو محل در تهران جمع شده بودند، ماموران باتون به دست پلیس و افراد بسیج با تظاهرکنندگان درگیر شدند.
به گفته آنها دست کم دو هزار نفر برای شرکت در مراسم یادبود کسانی که در خشونت های پس از انتخابات کشته شدند و ادای احترام به آنها، در مصلای تهران حضور یافتند. در همین حال ، پلیس و نیروهای بسیج وارد این محل شدند.
میر حسین موسوی و مهدی کروبی درخواست کرده بودند اجازه داده شود مراسم چهلمین روز کشته شدن معترضین برگزار شود، اما مقامات امنیتی این درخواست را رد کردند.
در خبری دیگر، شاهدان در ایران می گویند پلیس ضد شورش میر حسین موسوی رهبر مخالفان را مجبور کرده است گورستان بهشت زهرا را ترک کند.
در آنجا هزاران سوگوار برای ادای احترام به کسانی که در ناآرامی های پس از انتخاب دوباره محمود احمدی نژاد کشته شدند، جمع شده بودند.
بگفته شاهدان، پلیس و نیروهای بسیج روز پنجشنبه موسوی را محاصره کردند و او را مجبور ساختند به اتومبیلش بازگردد. سوگواران در میان جمعیت در پشتیبانی از موسوی شعار می دادند و از اتومبیلش آویزان شدند.
شاهدان همچنین می گویند پلیس چندین نفر را که با نادیده گرفتن دستور دولت در ممنوعیت گردهمایی در مراسم جمع شده بودند دستگیر کرد. قرار بود مادر ندا آقا سلطان نیز بمناسبت چهلمین روز مرگ دخترش در گورستان حاضر شود. ندا پس از انتشار ویویدویی که صحنه مرگ او را در پی اصابت گلوله در خیابانی در تهران نشان می داد، به نماد تظاهرکنندگان اصلاح طلب تبدیل شد. قرار بود مهدی کروبی نیز در مراسم یاد بود شرکت کند.
رسانه های ایران از مرگ چندین معترض در پی اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری خبر داده اند.
گزارش ها حاکی است در روزهای آینده ۲۰ معترض به اتهاماتی از جمله حمل اسلحه و نارنجک محاکمه خواهند شد. فعالان سیاسی، روزنامه نگاران و افراد دیگر بعنوان بخشی از سرکوب اعتراضات دستگیر شده اند.
هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه از گزارش هایی که درباره بدرفتاری مقامات امنیتی ایران با بازداشت شدگان منتشر شده است ابراز تاسف کرد. او از ایران خواست زندانیان سیاسی را آزاد کند و بگونه ای مناسب و انسانی با آنها رفتار کند.
کلینتون گفت ادامه بازداشت ها و بدرفتاری با زندانیان نشان می دهد که وضعیت سیاسی در داخل ایران هنوز روشن نشده است.
رادیو فرانسه: تهران : صحنۀ تظاهرات هزاران معترض
مقامات ایران هزاران نفر را که در نقاط مختلف تهران امروز تظاهرات اعتراضی بر پا کردند هدف سرکوب قرار دادند. این نخستین درگیری های جدی میان مردم معترض و پلیس پس از تظاهرات بزرگداشت رویدادهای هیجده تیر در حوالی دانشگاه تهران بود.
پلیس ضدشورش تهران برای متفرق کردن هزاران تن از تظاهرکنندگان در خیابان ولیعصر از گاز اشک آور استفاده کرد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از شاهدان عینی گزارش کرده است که همزمان با تجمع امروز در بهشت زهرا که با حملۀ پلیس ضدشورش مواجه شد هزاران تن دیگر از مردم در مصلای بزرگ تهران تجمع کردند. گزارش ها حاکی است که تظاهرکنندگان معترض زباله دان های بزرگ را در میان خیابان به آتش می کشیدند و پلیس های موتورسوار نیز با هجوم به صف تظاهرکنندگان سعی در متفرق کردن آنان داشتند.
همین منابع گفته اند که پلیس شیشه های شماری از اتومبیل ها را که در پشتیبانی از تظاهرکنندگان بوق های ممتد می زدند شکستند.
امروز پنجشنبه سرتاسر خیابان ولیعصر تهران از شمال به جنوب صحنۀ تظاهرات پراکندۀ هزاران شهروند تهرانی و درگیری های آنان با پلیس ضدشورش بوده است. در تظاهرات پراکندۀ امروز تهران تظاهر کنندگان شعار می دادند : «مرگ بر دیکتاتور!»، «زندانی سیاسی آزاد باید گردد!»، «یاحسین میرحسین»…
رادیو دویچه وله: معترضان تهرانی در خیابانها
مراسم چهلم کشتگان وقایع اخیر در مصلا و بهشتزهرا امکان برگزاری نیافت. یگانهای ضد شورش نیروی انتظامی با باتوم و گاز اشکآور مردم را متفرق کردند. یوسف آباد، ولیعصر، مفتح، تختطاووس و کریمخان کانون تجمع مردم بودند.
به نقل از شاهدان عینی، میدانها و چهارراههای مرکزی و شمالی تهران از اولین ساعات پنجشنبه در قرق پلیس، درجهداران و سربازان مجهز به باتوم بودند.
ورود تدریجی مردم به بهشتزهرا از صبح پنجشنبه آغاز شد. آنها در دستههای کوچک و پراکنده گرد هم میآمدند. حوالی ساعت چهار، زمانیکه فاتحهخوانی بر مزار جانباختگان وقایع اخیر آغاز شد، یگانضد شورش با باتوم به جمعیت حمله برد. این حمله مانع حضور گسترده و متراکم جمعیت در قطعه ۲۵۷ شد. در این قطعه، ندا آقاسلطان و سهراب اعرابی دفن شدهاند.
شاعری که برای شرکت در این مراسم از کرج به بهشتزهرا آمده بود، به دویچهوله گفت: «ما الان سخت کتک خوردهایم و در حال برگشت به خانه هستیم. ساعت چهار و نیم که به بهشتزهرا رسیدیم، مردم را قبل از ما زده بودند. ما سر خاک سهراب اعرابی رفتیم و فاتحه خواندیم. بعد شلوغ شد و مردم را متفرق کردند. سپس رفتیم سر خاک ندا. آنجا داشتیم فاتحه میخواندیم که ناگهان شروع کردند به زدن ما با باتوم. مردم هم شعار دادند. میگفتند مرگ بر دیکتاتور، ندای ما نمرده، عدالتاست که مرده، این دولت است که مرده. اول نیروهای ضد شورش بودند که ما را زدند اما بعد لباسشخصیها هم به کمک آنها آمدند. مردم متفرق شدند اما تا ساعت شش و نیم که ما برگشتیم، هنوز در گوشه کنارهای گورستان، مردم در دستههای پنج شش نفری جمع بودند و شعار میدادند.»
به نقل از خبرگزاری فرانسه، میرحسین موسوی در ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه وارد بهشتزهرا شده اما ماموران امنیتی وی را مجبور به خروج از گورستان کردهاند. مهدی کروبی حوالی ساعت ۱۶ و ۳۰ دقیقه وارد بهشت زهرا شد و در محاصره ماموران امنیتی قرار گرفت. شاهدان عینی، تعداد جمعیت حاضر در مراسم بهشتزهرا را بین شش تا ده هزار نفر تخمین میزنند.
مراسم مصلای تهران
قراربود روز پنجشنبه، تجمعی نیز در مصلای تهران برای چهلم کشتگان برگزار شود. خیابانها و اتوبانهای منتهی به مصلا، از صبح در کنترل شدید پلیس بودند. این گردهمایی نیز پیش از شکلگیری، توسط ماموران انتظامی از هم پاشید.
شاهدی که در راه رفتن به مصلا بود، حوالی ساعت هفت عصر به دویچهوله گفت: «در عباس آباد هستم. شیشههای ماشینها را شکستهاند و دستهای پلیس موتور سوار مردم را به شدت زدهاند. ماشینها دارند با بوق اعتراض میکنند. ما به مصلا نرسیدیم که کتک کاری شروع شد. تجمعها پراکندهاند. همه دارند در کوچهپس کوچهها دنبال راهی به طرف خیابان ولیعصر میگردند.»
یک روزنامهنگار از درگیری در مسیر مصلا گفت: «اتوبان مدرس به مسیر به مصلا بسته بود. درگیری شدیدی در تقاطع مفتح و ولیعصر پیش آمد و خیلی گاز اشک آور پرتاب کردند. چند اتوبوس خالی هم آورده بودند و رویش نوشته بودند اورژانس. انگار قرار بود عدهای را حسابی بزنند و سوار این اتوبوسها کنند.»
گروهی از جمعیت حاضر در بهشتزهرا پس از هجوم ماموران، خود را با مترو به ایستگاه مفتح رسانده بودند. از این ایستگاه تا مصلا، کمتر از یک کیلومتر راه است. یک دانشجو به دویچهوله گفت: « پلیس از دهانه مترو به مردم حمله کرد و همه به کوچهها فرار کردند. عده زیادی رفتیم در یک آموزشگاه زبان پناه گرفتیم. تعداد پلیس از همیشه بیشتر بود و لباس شخصیها و بسیجیها زیاد نبودند. مردم ترجیح میدادند موقع فرار به سمت پلیس بروند تا بسیجیها.»
درگیری در یوسف آباد
محله یوسفآباد حوالی ساعت نه شب، صحنه درگیری میان مردم و یگان ویژه نیروی انتظامی بود. یگان ضد شورش با باتوم و گاز اشک آور مردم را متفرق کرد. یک شاهد از استیصال و خستگی پلیس در رویارویی با مردم گفت و خشونتهای روز پنجشنبه را نسبت به روزهای قبل کمتر توصیف کرد.
امروز موبایلها در مراکز تجمع مردم قطع نشدند. حضور مردم در خیابانهای ولیعصر، تختطاووس، یوسف آباد و کریمخان تا ساعت ده شب همچنان ادامه داشت.
مهیندخت مصباح
تحریریه: فرید وحیدی
رادیو فردا: تظاهرات هزاران معترض درخيابانهای مرکزی تهران
در حالی که پليس مانع حضور مير حسين موسوی بر سر مزار کشته شدگان وقايع اخير شده است، خبرگزاری ها می گويند دست کم سه هزار نفر در خيابان های اطراف مصلی تهران دست به راهپيمايی زده اند.
روز پنجشنبه مصادف بود با چهلمین روز کشته شدگان تظاهرات اعتراضی سی خرداد و قرار بود میرحسین موسوی و مهدی کروبی با بر سر مزار کشته شدگان وقایع اخیر حضور یابند، اما پلیس و نیروهای امنیتی محدویت هایی را برای انها ایجاد کردند.
در همین حال، خبرگزاری فرانسه به نقل از شاهدان عينی می گويد نزديک به سه هزار نفر روز پنجشنبه در خيابان های اطراف مصلی تهران دست به تظاهرات مسالمتآميز زده اند و پليس تلاش کرده تا با ضرب و شتم معترضان و استفاده از گاز اشک آور مانع برگزاری اين تجمع شود.
يک شاهد عينی گفت است: تظاهر کنندگان دست های خود را بلند کرده وبا انگشتان خود علامت « V» را نشان می دهند اين در حالی است که نيروهای امنیتی و انتظامی در تلاش هستند تا اين تظاهر کنندگان را متفرق کنند.
طبق اين گزارش همزمان با اين راهپيمايیهای پراکنده، در خيابان های اطراف مصلی ترافيک سنگين به وجود آمده و رانندگان اتومبيلها با به صدا در آوردن بوق ماشينهای خود با معترضان همراهی میکنند.
برپایه همین گزارش نیروهای موتور سوار پلیس و لباس شخصی در خیابانهای اطراف مصلی تهران به تظاهرکنندگان حمله کردهاند و معترضان در این خیابانها موانعی به وجود اورده و سطل های زباله را آتش زده اند.
خبرگزاری فرانسه می گوید پلیس برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک آور استفاده کرده است.
خبرگزاری رویترز نیز به نقل از شاهدان عینی گزارش داده است که صدها پلیس و مامور امنیتی با مسدود کردن خیابان تخت طاووس مانع حرکت معترضان به سمت مصلی تهران شده اند.
شاهدان عینی همچنین به این خبرگزاری گفته اند نیروهای امنیتی تعدادی از تظاهر کنندگان را بازداشت کرده اند.
تظاهرات در خیابان های اطراف ميدان وليعصر
در همین زمینه، يک شاهد عينی به راديو فردا، گفت: ميدان وليعصر و خيابانهای اطراف صحنه تجمعات اعتراض آميز در چهلمين روز بزرگداشت برخی از کشته شدگان حوادث اخير است.
بنا بر گزارشهای رسيده خيابان وليعصر به سمت شمال از ميدان وليعصر به سمت خيابانهای فاطمی، يوسف آباد و خيابانهای تخت طاووس و عباس آباد، همچنين تمام کوچههای و خيابانهای منتهی به اين خيابان، شاهد حضور پرشمار معترضان است.
همچنين صدای بوق خودروها که در همراهی با معترضين به صدا در آمده، تمام اين منطقه را در بر گرفته است. تظاهرکنندگان در جای جای پيادهروها و خيابان وليعصر آتش روشن کردهاند تا برای حمله احتمالی نيروهای انتظامی با گاز اشکآور آماده باشند.
به گفته اين شاهد عينی تعداد خودروهايی که با شيشههای شکسته در اطراف خيابانهای تخت طاووس و عباس آباد در ميان ازدحام جمعيت و اتومبيلهای ديگر ديده میشوند، قابل توجه است. برخی از رانندگان اين خوردروها گفتهاند که نيروهای انتظامی و برخی لباس شخصیها به آنها گفتهاند که حق بوق زدن ندارند و برای تهديد آنها با ميله و باتون به روی خودروها و شيشههای آنان میکوبند.
يکی ديگر از شاهدان عينی به راديو فردا گفته است که در محدوده خيابان مفتح نيروی انتظامی اقدام به پرتاب گاز اشک آور کرده و با تظاهرکنندگان درگير شده است.
روز پنجشنبه مصادف با چهلمين روز کشته شدگان تظاهرات اعتراضی روز ۳۰ خرداد در تهران است. ندا آقاسلطان از جمله کشته شدگان اين روز بود که تصاوير ويدئويی کشته شدن او به نمادی از اعتراضات در ايران بدل شده است.
پس از آن که وزارت کشور ايران، محمود احمدینژاد را به عنوان پيروز انتخابات رياست جمهوری در ۲۲ خرداد اعلام کرد، تهران و برخی از شهرهای ايران شاهد راهپيمايی اعتراضی مخالفان بوده است.
در حالی که مقامات ايران می گويند از زمان آغاز اين تظاهرات اعتراضی تاکنون ۳۰ نفر کشته شدهاند، گروه های طرفدار حقوق بشر میگويند تعداد کشته شدگان اين وقايع بسيار بيشتر از آمار دولت ايران است.